Petunie są wszędzie: w letnich nasadzeniach ulicznych, w ozdobnych doniczkach, w wiszących koszach. A jednak petunie są anonimowe. Biedna petunio, ledwo cię zauważamy.
| czerwone petunie |
| Petunie doniczkowe |
Rodzaj Petunia (rodzina psiankowatych) to grupa około 35 gatunków występujących w obu Amerykach. Uprawiane petunie są hybrydą, zwaną Petunia xatkinsiana (zwaną również Petunia hybrida) , która powstała w Europie z Petunia axillaris (białe kwiaty) i Petunia integrifolia (wcześniej P. violacea, fioletowe kwiaty). Są to gatunki argentyńskie, które nie hybrydyzują w naturze.
Najwyraźniej petunie zostały po raz pierwszy zauważone przez hiszpańskich odkrywców w XVII wieku, którzy sporządzili notatki, ale nie uznali ich za wystarczająco interesujące, aby wysłać nasiona lub żywe rośliny z powrotem do Europy. Zanotowali jednak rdzenną nazwę roślin, petun, która oznacza tytoń w języku Tupi-Guarani w północnej Argentynie. Petunie nie są tytoniem, ale tytoń również należy do rodziny roślin Solanaceae i mają wiele wspólnych cech, więc nazwa była formą powiedzenia „o, to jest tytoń”, tak jak ja powiedziałbym „o, tak, to jest aster”. Petun został zlatynizowany jako Petunia w nazwie naukowej, która stała się jego angielską nazwą zwyczajową.
Sto lat później francuscy odkrywcy zauważyli petunie i przywieźli kilka z nich do Europy. Generalnie marniały one w kolekcjach botanicznych. Ale na początku XIX wieku europejscy ogrodnicy próbowali hodować je w celu uzyskania większych kwiatów i to właśnie oni stworzyli Petunia xatkinsiana. Wyhodowano odmiany podwójne i kolory wykraczające poza oryginalną biel i lawendę – czerwone, żółte, niebieskie, głęboko fioletowe i dwukolorowe. Odnieśli wielki sukces. Petunie stały się pożądanymi roślinami ogrodowymi. Dalsza hodowla w XX wieku przyniosła więcej odcieni i wzorów. Podczas gdy Petunia xatkinsiana dominuje w handlu ogrodniczym, dziś można znaleźć inne gatunki petunii na sprzedaż, zwykle z mniejszymi, nieco innymi kwiatami. Petunia preriowa należy do blisko spokrewnionego rodzaju RuelliaNa rodzimych argentyńskich łąkach różne gatunki petunii były zapylane przez pszczoły, jastrzębie, motyle i kolibry. Uprawiane odmiany obejmują rośliny, które przyciągają te same grupy zapylaczy, ale także niektóre z kwiatami tak zmodyfikowanymi, że nie są szczególnie atrakcyjne dla żadnego zapylacza lub mają podwójne płatki, które utrudniają owadom dotarcie do nektaru. Obserwuj, co odwiedza kwiaty petunii rosnących w pobliżu.
Petunie dotarły do Anglii na tyle wcześnie, że zostały włączone do niektórych wersji języka kwiatów, wiktoriańskiej koncepcji, w której kwiaty miały określone znaczenie, więc jeśli wysyłałeś lub dawałeś komuś kwiaty, wybór kwiatów dodawał wiadomość. Jeśli otrzymasz petunie, powinieneś zinterpretować to jako „Twoja obecność mnie uspokaja”.
Ponieważ są wytrzymałe i kolorowe, można je znaleźć wszędzie.
Petunie rosną szybko i produkują wiele nasion, więc uczestniczyły w dziesięcioleciach badań botanicznych, zarówno nad podstawową biologią, jak i nad lepszymi kwiatami ogrodowymi. Dlatego też petunie były roślinami wykorzystywanymi do demonstracji wstawiania genu (z kukurydzy, Zea mays) i włączania reakcji, która tworzyła pomarańczowe kwiaty. Które pojawiły się w ogrodach, wywołując niemały skandal. A dziś można kupić petunie, które świecą w ciemności dzięki genowi z grzybów. O petunii jako „szczurze laboratoryjnym” napiszę w przyszłym tygodniu.
Zwróć uwagę, ile różnych kolorów i wzorów petunii widzisz w ciągu zwykłego dnia. To dość niesamowite.
Komentarze i poprawki mile widziane.
Literatura
Allardice, P. 1993. A-Z of Companion Planting. Angus&Robinson, Publishers. Pymble, NSW, Australia.
Fox, K. L. i J. R. Sullivan. 2024. Petunia. Flora of North America. online: link dostęp 6/21/25
Monroe-Fischer, M. (2025) e-mail: cytując M. Kirby A Victorian Flower Dictionary.
Rodrigues, D. M., L. Caballero-Villalobos, C. Turchetto, R. Asisis Jacques, C. Kuhlemeier i L. B. Freitas. 2018. Czy naprawdę rozumiemy syndromy zapylania u petunii tak bardzo, jak przypuszczamy? AoB Plants. link online dostęp 6/22/25
Stevens, P. F. (2001 onwards). Angiosperm Phylogeny Website. Version 14, July 2017 [and more or less continuously updated since]. link accesssed 6/21/25
Kathy Keeler